mâm xôi

Bách khoa toàn thư ngỏ Wikipedia

Những trái ngược mâm xôi chín đỏ hỏn.

Mâm xôi đỏ hoặc Phúc bể tử (chữ Hán: 覆盆子) là một trong loại trái ngược ăn được nhập vô số loại thưc vật nhập chi Mâm xôi nằm trong chúng ta Dâu, đa số nhập số cơ nằm trong phân chi Idaeobatus, tên thường gọi cũng khá được gắn mang đến những loại này. Mâm xôi là những cây nhiều năm thân thuộc mộc.

Bạn đang xem: mâm xôi

Nguồn gốc thương hiệu gọi[sửa | sửa mã nguồn]

Tên giờ đồng hồ Anh có lẽ rằng bắt nguồn từ tên thường gọi raspise, là một trong loại rượu nho làm nên màu huê hồng và ngọt ngào (giữa thế kỷ 15), cũng rất có thể kể từ ngôn từ cổ Anh-Latin vinum raspeys, hoặc raspoie Có nghĩa là "bụi cây", bắt mối cung cấp kể từ giờ đồng hồ Đức.[1] Tên của loại trái ngược này còn có lẽ nhờ tác động bởi vì lớp vỏ ngoài thô ráp tương quan đến từ giờ đồng hồ Anh cổ rasp hoặc "rough berry".[1]

Các giống như loài[sửa | sửa mã nguồn]

Quả của tứ loại mâm xôi. Theo chiều kim đồng hồ đeo tay kể từ bên trên nằm trong mặt mày trái: Mâm xôi Boulder nằm trong bang Colorado, Mâm xôi Nước Hàn, Mâm xôi bạn dạng địa Úc, Mâm xôi kể từ nước Cộng hòa Maurice
Loài mâm xôi được lai tạo nên đã cho ra trái ngược color tím

Ví dụ về những loại mâm xôi nhập chúng ta Rubus phân chi Idaeobatus bao gồm:

  • Rubus crataegifolius (Mâm xôi châu Á)
  • Rubus gunnianus (Mâm xôi bên trên núi vùng Tasmania, Úc)
  • Rubus idaeus (Mâm xôi đỏ hỏn hoặc giống như vùng Châu Âu)
  • Rubus leucodermis (Râu white hoặc mâm xôi Phương Tây, mâm xôi black color hoặc màu xanh da trời dương thẫm)
  • Rubus occidentalis (Mâm xôi đen)
  • Rubus parvifolius (Mâm xôi bạn dạng địa Úc)
  • Rubus phoenicolasius (Mâm xôi rượu nho hoặc Wineberry)
  • Rubus rosifolius (Mâm xôi Cộng hòa Maurice)
  • Rubus strigosus (Mâm xôi đỏ hỏn châu Mỹ) (cùng với thương hiệu R. idaeus phối hợp strigosus)
  • Rubus ellipticus (Mâm xôi vàng kể từ Himalaya)

Một vài ba loại không giống nằm trong nhánh Rubus, còn được gọi là trái ngược mâm xôi, được phân loại trở thành subgenera không giống, bao gồm có:

  • Rubus deliciosus (Mâm xôi kể từ Boulder, phân chi Anoplobatus)
  • Rubus odoratus (Mâm xôi đi ra hoa, phân chi Anoplobatus)
  • Rubus nivalis (Mâm xôi tuyết, phân chi Chamaebatus)
  • Rubus arcticus (Mâm xôi Bắc Cực, phân chiCyclactis)
  • Rubus sieboldii (Mâm xôi bên trên Quần hòn đảo Maluku, phân chi Malachobatus)

Canh tác[sửa | sửa mã nguồn]

Mâm xôi được canh tác đang được đi ra hoa

Một số loại mâm xôi rất có thể canh tác được kể từ những vùng trồng trọt chịu đựng rét 3 cho tới 9.[2] Những cây mâm xôi được trồng theo gót truyền thống cuội nguồn nhập ngày đông tựa như những loại cây thân thuộc cứng ngủ đông đúc, tuy nhiên việc trồng mâm xôi kể từ loại giống như thân thuộc mượt được ươm nõn cắm xuống khu đất, phát triển kể từ nuôi ghép tế bào đang được trở thịnh hành rất là nhiều.

Một khối hệ thống phát triển thường xuyên biệt gọi là "sản xuất loại cây thân thuộc cứng dài" tương quan cho tới việc trồng loại thân thuộc cứng nhập 1 năm ở vùng nhiệt độ phía bắc như Scotland hoặc Oregon hoặc Washington, điểm đòi hỏi phỏng rét mướt mang đến cây đâm chồi nảy lộc đạt cho tới đích thời gian hoặc sớm rộng lớn khi mang lại điểm trồng ở đầu cuối. Những cây thân thuộc cứng này sau này được khoét, bao gồm rễ và toàn bộ những thành phần, nhằm lấy trồng lại ở những vùng nhiệt độ giá buốt hơn hoàn toàn như là Tây Ban Nha, điểm bọn chúng nhanh gọn đi ra hoa và dẫn đến ngày thu hoạch được đặc biệt sớm. Các cây thông thường được trồng với tỷ lệ 2-6 từng m nhập khu đất phì nhiêu, dỡ nước tốt; nếu như đem bất kể nghi vấn này về sự thối rễ, cây mâm xôi được trồng nhập vườn nâng với sườn mộc xung quanh đem khu đất trồng cao hơn nữa mặt mày khu đất mặt mày ngoài/luống khu đất.

Tất cả những giống như mâm xôi đều phải sở hữu rễ nhiều năm, tuy nhiên nhiều cây không tồn tại chồi nhiều năm. Trên thực tiễn, đa số những loại mâm xôi đều đâm chồi 2 năm một đợt (có tức là chồi nhú trong đợt phát triển thứ nhất và trái ngược nhú đi ra kể từ những chồi cơ trong đợt phát triển loại hai)[3] Những nhành hoa rất có thể là mối cung cấp mật hoa chủ yếu mang đến ong mật và những loại thụ phấn không giống.

Cây mâm xôi phát triển mạnh và rất có thể xâm lấn không còn chống xung xung quanh. Chúng sinh sôi bằng sự việc sử dụng những chồi hạ tầng (còn gọi là chồi bên), những chồi ngầm không ngừng mở rộng trở nên tân tiến rễ và những cây riêng biệt lẻ. Chúng rất có thể ngắt chồi mặt mày những cây mới nhất vài ba khoảng cách kể từ cây chủ yếu. Vì nguyên do này, cây mâm xôi mở rộng và rất có thể cướp lấy những vùng khu đất phì nhiêu còn nếu không được trấn áp. Cây mâm xôi thông thường được nhân giống như bằng phương pháp rời cành và tiếp tục sẵn sàng bén rễ nhập ĐK khu đất độ ẩm.

Quả được thu hoạch khi ngắt ngoài đế hoa đơn giản dễ dàng và thay đổi color thẫm (đỏ, đen giòn, tím hoặc golden-yellow, tùy nằm trong nhập loại và loại cây trồng). Đây là lúc trái ngược chín mọng và ngọt nhất

Phương pháp trồng cây mâm xôi với mái ấm lưới che phủ cao (high tunnel) mang lại thời cơ thu hẹp khoảng tầm phương pháp để tiến hành phát triển được vào thời gian cuối ngày thu và cuối ngày xuân. Hơn nữa, khối hệ thống che phủ cao được chấp nhận những cây mâm xôi chịu đựng rét kém cỏi rộng lớn đi ra trái ngược nhập mùa hè khoáng sản băng qua được ngày đông ở vùng nhiệt độ điểm nếu như không tồn tại che phủ thì bọn chúng ko thể tồn bên trên. Trong ĐK này, những cây thông thường được tiến hành trồng ở khoảng cách sát trước lúc xây đắp khối hệ thống che phủ.[4]

Giá trị dinh thự dưỡng[sửa | sửa mã nguồn]

Quả mâm xôi, dạng thô
Giá trị đủ chất cho từng 100 g (3,5 oz)
Năng lượng220 kJ (53 kcal)

Cacbohydrat

11.94 g

Đường4.42 g
Chất xơ6.5 g

Chất béo

0.65 g

Chất đạm

1.2 g

Vitamin
Thiamine (B1)

(3%)

0.032 mg
Riboflavin (B2)

(3%)

0.038 mg
Niacin (B3)

(4%)

0.598 mg
Pantothenic acid (B5)

(7%)

Xem thêm: yêu quái nhỏ

0.329 mg
Vitamin B6

(4%)

0.055 mg
Folate (B9)

(5%)

21 μg
Choline

(3%)

12.3 mg
Vitamin C

(32%)

26.2 mg
Vitamin E

(6%)

0.87 mg
Vitamin K

(7%)

7.8 μg
Chất khoáng
Canxi

(3%)

25 mg
Sắt

(5%)

0.69 mg
Magiê

(6%)

22 mg
Mangan

(32%)

0.67 mg
Phốt pho

(4%)

29 mg
Kali

(3%)

151 mg
Kẽm

(4%)

0.42 mg
Thành phần khác
Nước85.8 g

Link lớn USDA Database entry

  • Đơn vị quy đổi
  • μg = microgam • mg = miligam
  • IU = Đơn vị quốc tế (International unit)
Tỷ lệ Phần Trăm xấp xỉ tầm dùng lượng hít vào thức ăn tham lam chiếu (Khuyến cáo của Hoa Kỳ) cho những người cứng cáp.
Nguồn: CSDL Dinh chăm sóc của USDA

Quả[sửa | sửa mã nguồn]

Quả mâm xôi được trồng đáp ứng mang đến thị ngôi trường trái ngược cây tươi tắn và nhằm chế biến chuyển nhập ngành thương nghiệp trở thành trái ngược cây ướp đông thời gian nhanh (IQF), purée (xúp quánh nghiền nhừ kể từ rau quả trái ngược cây), nước trái ngược cây hoặc thực hiện trái ngược cây sấy thô được dùng trong vô số nhiều loại thành phầm tạp hóa như bánh ngọt mâm xôi. Theo truyền thống cuội nguồn, trái ngược mâm xôi là một trong loại cây cối thân thuộc ngày hè, tuy vậy với technology mới nhất, giống như cây cối và chuyển động vận trả sản phẩm & hàng hóa, giờ phía trên bọn chúng rất có thể chiếm được xung quanh năm. Quả mâm xôi cần thiết nhiều tia nắng mặt mày trời và nước nhằm trở nên tân tiến tối ưu. Quả mâm xôi trở nên tân tiến mạnh nhập khu đất nước thải chất lượng tốt với phỏng pH kể từ 6 cho tới 7 với hóa học cơ học đầy đủ nhằm tương hỗ lưu nước lại.[5] Mặc mặc dù nhiệt độ là đặc biệt quan trọng, khu đất ẩm ướt và nặng nề hoặc tưới rất nhiều rất có thể tạo nên thối rễ Phytophthora, đó là một trong mỗi yếu tố sâu sắc bệnh dịch nguy hiểm nhất so với cây mâm xôi đỏ hỏn. Là một loại cây được trồng ở vùng độ ẩm, ôn đới, nó rất giản đơn trồng và đem Xu thế mở rộng còn nếu không được rời tỉa. Cây mâm xôi còn sót tiếp tục liên tiếp nhú lên bên dưới dạng cỏ dở người nhập vườn, được phân phát giã bởi vì những phân tử giống như được nhìn thấy nhập phân chim.

Một trái ngược mâm xôi riêng biệt lẻ nặng nề 3–5 g (0,11–0,18 oz) và được tạo nên trở thành kể từ khoảng tầm 100 trái ngược hoạnh họe con cái,[6] từng trái ngược hoạnh họe con cái lại bao hàm một cơm trắng thịt trái ngược mọng nước và một phân tử giống như đơn ỏ thân thuộc. Một cái cây mâm xôi rất có thể mang đến vài ba trăm trái ngược hàng năm. Không giống như việt quất và trái ngược ngấy, một trái ngược mâm xôi mang 1 lõi trống rỗng khi bị ngắt ngoài đế hoa.

Dinh dưỡng[sửa | sửa mã nguồn]

Quả mâm xôi thô chứa chấp 86% nước, 12% carbohydrate và có tầm khoảng 1% từng loại protein và hóa học phệ (bảng). Với lượng 100 gram, trái ngược mâm xôi cung ứng 53 năng lượng và 6,5 gram hóa học xơ.

Cấu trúc trái ngược tụ góp thêm phần nhập độ quý hiếm đủ chất của trái ngược mâm xôi, vì thế nó thực hiện tăng tỷ trọng hóa học xơ, một trong mỗi thức ăn được nghe biết tối đa nhập Xu thế thức ăn toàn phẩm lên đến mức 6% hóa học xơ bên trên tổng trọng lượng.[7] Quả mâm xôi là một trong mối cung cấp đủ chất đa dạng và phong phú (20% hoặc nhiều hơn nữa độ quý hiếm đủ chất hằng ngày, DV) bao gồm Vi-Ta-Min C (32% DV), mangan (32% DV) và hóa học xơ (26% DV) (bảng). Quả mâm xôi là một trong loại thức ăn đem chỉ số lối huyết thấp, với tổng lượng lối chỉ 4% và ko chứa chấp tinh ranh bột.[7]

Xem thêm: antoine trên mây

Hóa hóa học thực vật[sửa | sửa mã nguồn]

Quả mâm xôi không chỉ hóa hóa học thực vật tựa như những sắc tố anthocyanin, axit ellagic, ellagitannin, quercetin, axit gallic, cyanidin, pelargonidin, catechin, kaempferol và axit salicylic.[8][9] Những trái ngược mâm xôi làm nên màu vàng và những loại không giống đem trái ngược color nhạt nhẽo đem nồng độ anthocyanin thấp rộng lớn.[8] Cả trái ngược mâm xôi gold color và red color đều chứa chấp những carotenoid, hầu hết là este lutein, tuy nhiên bọn chúng được che giấu quanh bởi vì những phù hợp hóa học anthocyanin nhập trái ngược mâm xôi đỏ hỏn.[10]

Các phù hợp hóa học nhập mâm xôi đang rất được nghiên cứu và phân tích sơ cỗ về kĩ năng tác dụng cho tới sức mạnh nhân loại.[11]

[sửa | sửa mã nguồn]

Lá mâm xôi rất có thể được dùng tươi tắn hoặc thô trong số loại trà thảo mộc, mang đến mùi vị the đuối. Trong dược thảo và hắn học tập truyền thống, lá mâm xôi được dùng mang đến một trong những phương dung dịch, tuy nhiên không tồn tại dẫn chứng khoa học tập này minh chứng mang đến việc tương hỗ chữa trị của bọn chúng.[12]

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

  1. ^ a b “Raspberry”. Online Etymology Dictionary. năm 2016. Lưu trữ bạn dạng gốc ngày 18 mon 10 năm 2016. Truy cập ngày 16 mon 10 năm 2016.
  2. ^ Lỗi chú thích: Thẻ <ref> sai; không tồn tại nội dung nhập thẻ ref mang tên rhs
  3. ^ “Brambles (Fruit Production for the trang chủ Gardener)”. Fruit Production for the trang chủ Gardener (Penn State Extension) (bằng giờ đồng hồ Anh). Lưu trữ bạn dạng gốc ngày 23 mon 5 năm 2017. Truy cập ngày 7 mon 5 năm 2017.
  4. ^ "High Tunnel Raspberries and Blackberries", Department of Horticulture publication, Cathy Heidenreich, Marvin Pritts, Mary Jo Kelly., and Kathy Demchak
  5. ^ Strik, B.C. (2008). “Growing Raspberries in Your trang chủ Garden” (PDF). Growing Small Fruits. Oregon State University Extension Service. Lưu trữ (PDF) bạn dạng gốc ngày 31 mon 5 năm 2016. Truy cập ngày 29 tháng bốn năm 2016.
  6. ^ Iannetta, P.. P.. M.; Wyman, M.; Neelam, A.; Jones, C.; Taylor, M. A.; Davies, H. V.; Sexton, R. (tháng 12 năm 2000). “A causal role for ethylene and endo-beta-1,4-glucanase in the abscission of red-raspberry (Rubus idaeus) drupelets”. Physiol. Plant. 110 (4): 535–543. doi:10.1111/j.1399-3054.2000.1100417.x.
  7. ^ a b “Nutrient data for raw raspberries, USDA Nutrient Database, SR-21”. Conde Nast. năm trước. Lưu trữ bạn dạng gốc ngày 16 tháng bốn năm 2014. Truy cập ngày 16 tháng bốn năm 2014.
  8. ^ a b Carvalho E, Franceschi P.., Feller A, Palmieri L, Wehrens R, Martens S (2013). “A targeted metabolomics approach lớn understand differences in flavonoid biosynthesis in red and yellow raspberries”. Plant Physiol Biochem. 72: 79–86. doi:10.1016/j.plaphy.2013.04.001. PMID 23622736.Quản lý CS1: dùng thông số người sáng tác (liên kết)
  9. ^ Mazur SP, Nes A, Wold AB, Remberg SF, Aaby K (2014). “Quality and chemical composition of ten red raspberry (Rubus idaeus L.) genotypes during three harvest seasons”. Food Chem. 160: 233–40. doi:10.1016/j.foodchem.2014.02.174. PMID 24799233.Quản lý CS1: dùng thông số người sáng tác (liên kết)
  10. ^ Carvalho, Elisabete; Fraser, P..D.; Martens, S. (2013). “Carotenoids and tocopherols in yellow and red raspberries”. Food Chemistry. 139 (1–4): 744–752. doi:10.1016/j.foodchem.2012.12.047. PMID 23561169.
  11. ^ Burton-Freeman, B. M.; Sandhu, A. K.; Edirisinghe, I (2016). “Red Raspberries and Their Bioactive Polyphenols: Cardiometabolic and Neuronal Health Links”. Advances in Nutrition: An International Review Journal. 7 (1): 44–65. doi:10.3945/an.115.009639. PMC 4717884. PMID 26773014.
  12. ^ Holst, Lone; Haavik, Svein; Nordeng, Hedvig (ngày 13 mon 6 năm 2009). “Raspberry leaf – Should it be recommended lớn pregnant women?”. Complementary Therapies in Clinical Practice. 15 (4): 204–8. doi:10.1016/j.ctcp.2009.05.003. PMID 19880082.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]