chùa hương hà nội

Bách khoa toàn thư phanh Wikipedia

Bạn đang xem: chùa hương hà nội

Chùa Hương
Tháp chuông miếu Hương
Vị trí
Toạ độ	20°37′6″B 105°44′51″Đ / 20,61833°B 105,7475°Đ
Quốc gia	Việt Nam
Địa chỉ	Xã Hương Sơn, thị xã Mỹ Đức, Hà Nội
Thông tin
Tôn giáo	Phật giáo
Khởi lập	cuối thế kỷ 17
Cổng vấn đề Phật giáo
x t s

Chùa Hương là cơ hội thưa nhập dân gian tham, bên trên thực tiễn miếu Hương hoặc Hương Sơn là cả một quần thể văn hóa truyền thống - tôn giáo nước ta, bao gồm hàng trăm ngôi miếu thờ Phật, vài ba ngôi đền rồng thờ thần, những ngôi đình, thờ tín ngưỡng nông nghiệp. Trung tâm miếu Hương nằm ở vị trí xã Hương Sơn, thị xã Mỹ Đức, Hà Nội Thủ Đô, nằm ở vị trí ven bờ nên sông Đáy. Trung tâm của cụm đền rồng miếu bên trên vùng này đó là miếu Hương nằm trong động Hương Tích hoặc thường hay gọi là chùa Trong.

Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]

Chùa Hương với lịch sử vẻ vang kể từ thế kỷ 15. Ngôi miếu được kiến tạo với quy tế bào chủ yếu vào mức thời điểm cuối thế kỷ 17, tiếp sau đó bị tàn phá nhập cuộc chiến tranh Đông Dương năm 1947, sau này được phục dựng lại từ thời điểm năm 1989 bởi Hòa thượng Thích Viên Thành bên dưới sự chỉ dạy dỗ của cố Hoà thượng Thích Thanh Chân.

Khi xưa vua Lê Thánh Tông cút tuần du qua quýt trên đây phen thứ hai nhập mon giêng năm Đinh hợi, niên hiệu Quang thuận loại 8 (1467) tiếp tục đóng góp quân nghỉ ngơi lại ở thung lũng này và cho tới binh lính thổi cơm trắng ăn, vua coi thiên văn thấy vùng này lâm vào tình thế địa phận của sao Thiên Trù, (một sao công ty về sự việc thức ăn và đổi thay động) nên nhân đấy gọi là là miếu Thiên Trù.

Ba vị Hòa thượng đời vua Lê Thánh Tông 1442 – 1497 tiếp tục nhìn thấy động Hương Tích và dựng lên thảo am Thiên Trù. Kể kể từ cơ động Hương Tích được gọi là miếu nhập, Thiên Trù gọi là miếu ngoài, rồi người tao lấy thương hiệu công cộng cho tới nhì điểm và cả chống là miếu Hương hoặc “Hương Thiên hướng dẫn Sái”.

Sau thời kỳ phụ vương vị Hòa thượng khai sáng sủa, miếu Thiên Trù miếu Hương con gián đoạn trụ trì, mãi cho tới niên hiệu Chính Hòa năm loại bẩy 1686 của thời vua Lê Trung Hưng. Hòa thượng Trần Đạo Viên Quang, (tương truyền cũng là một trong quan tiền chức nhập triều đình tiếp tục treo ấn kể từ quan tiền nhằm cút tu) mới mẻ lại kế tiếp việc làm tạo nên dựng.

Trải qua không ít đời chư Tổ xây dựng, cho tới  nửa thời điểm đầu thế kỷ đôi mươi, điểm trên đây được khách hàng thập phương ngợi ca ví như tòa thành tháp trang trọng “Biệt cướp nhất Nam thiên”. Nhưng không mong muốn ngày 11 mon hai năm Đinh Hợi 1947, thực dân Pháp đem quân nhập trên đây nhen nhóm đập phá, đổi thay Thiên Trù trở thành lô gạch ốp vụn tro tàn. Năm 1948, giặc lại nhập nhen nhóm đập phá đợt tiếp nhữa, rồi năm 1950 quân Pháp lại cho tới máy cất cánh thả bom tạo nên cao ngất ngư bao nhiêu tòa cổ trặc của Thiên Trù bị san bằng. Dấu vết xưa của Thiên Trù lúc bấy giờ chỉ với lại vườn Tháp, nhập cơ với hướng dẫn Tháp Viên Công, một dự án công trình thẩm mỹ và nghệ thuật đất sét của thế kỷ loại 17 và cây Thiên Thủy Tháp.

Năm 1951, Hoà thượng Thanh Chân tiếp tục cho tới dựng lên kể từ đồng tro tàn đô nhừ 6 gian tham mái ấm giành đề với điểm tu hành và nhang sương. Vào năm 1989, bên dưới sự trụ trì của cố Thượng tọa Thích Viên Thành, Ban kiến tạo Chùa Hương tiếp tục khởi công tái mét thiết lại miếu Thiên Trù cho tới năm 1991 thì khánh trở thành. Năm 1994, cổng Nam Thiên Môn cũng rất được hoàn thiện, đứng lừng lững thân thuộc núi rừng Hương Sơn. Những năm trong tương lai, thông liền Tông phong Hương Tích, Thượng tọa Thích Minh Hiền - trụ trì đời loại 12- phanh đem kiến tạo thêm thắt nhiều dự án công trình mới mẻ, nhằm cho tới thời nay, tất cả chúng ta cho tới trên đây được chiêm ngưỡng và ngắm nhìn quần thể phong cách xây dựng nguy hiểm nga, sang trọng và hoành tráng, đặc biệt đẹp mắt.

Theo cuốn Hương Sơn thiên trù thiền phả, một vị hòa thượng được mệnh lệnh của chúa Trịnh (sau khi cút tuần thú) xác lập vị trí và cho tới xây dựng chùa Hương Tích ở Hà Nội từ đời Lê Huy Tông dưới niên hiệu Chính Hòa (1680 - 1704). Trong khi theo đòi sách Hương Sơn báu quyển, miếu Hương Tích ở tỉnh Hà Tĩnh là một trong động cao và khuất, thông thường với mây quáng gà chứa đựng.

Vậy vì như thế sao lại sở hữu thêm 1 miếu Hương Tích "phiên bản" ở phía Bắc? Câu vấn đáp là nhập thời Lê - Trịnh, những vua Lê - chúa Trịnh phần rộng lớn với quê quán ở xứ Thanh (xem Hoàng Lê nhất thống chí của Ngô gia văn phái) nên những phi tần, mỹ nữ giới phần lớn được lựa chọn tuyển chọn ở miền Hoan Châu. Hằng năm những cung phi, cung nữ giới Thanh - Nghệ - Tĩnh thông thường trẩy hội miếu Hương bên trên núi Hồng Lĩnh vào trong ngày 18-2 âm lịch bởi vì đàng thủy qua quýt cửa ngõ Hội Thống (gần Cửa Lò bây giờ). Mỗi phen những "người đẹp" ra đi vì vậy khiến cho chúa Trịnh đặc biệt lăn tăn (tuy tiếp tục sắp xếp bộ đội vệ phục dịch dọc đường), bởi vậy chúa Trịnh mới mẻ gọi một vị hòa thượng xác lập vị trí ở miền rừng núi Hà Sơn Bình nhằm xây miếu Hương Tích loại nhì nhưng mà thờ vọng nhằm những "người đẹp" cút trẩy hội ngay sát rộng lớn (theo dẫn giải của ông Bùi Văn Nguyên, nguyên vẹn tổng thư ký Hội Văn nghệ dân gian tham VN). Như vậy nhờ "sáng kiến" của chúa Trịnh nhưng mà nước ta với nhì miếu Hương Tích.^{[cần dẫn nguồn]}

Thuyết này còn có phần vô lý, vì như thế đời vua Lý Thánh Tông đang đi tới Vùng Hà Tây thời nay và ngự gọi là Thiên Trù. Trong tín ngưỡng dân gian tham, những thầy pháp, thầy thống, thậm chí còn mái ấm sư,... đều về Vùng Hương Tích - Hà Tây nhằm dò la mua sắm phong khương, địa ngay tắp lự nhằm hành phù, trị căn bệnh. Nếu như Hương Tích thiệt ở tỉnh Hà Tĩnh thì ko thể với hành vi này được. Vì tín ngưỡng miền Bắc nhận định rằng, khi Quan Âm nhập động tiếp tục phun nước kể từ kim khẩu tưới cây nên phong khương, địa ngay tắp lự ở trên đây với tâm linh, rất hay. nhưng mà truyền thuyết của dân gian tham thì khó khăn nhưng mà tác động bởi vì khẩu lệnh hành chủ yếu nhưng mà bị sai chếch được. Chùa Hương Hà Tây là một trong ngôi miếu trọng yếu hèn nhập linh tính dân gian tham nước ta. Dân gian tham thông thường truyền tụng: "Trấn trạch miếu Nhang, trùng tang Liên Phái",... Trong khi cơ, miếu Hương - tỉnh Hà Tĩnh lại không nhiều người nghe biết, không tồn tại vết ấn nhập văn hóa truyền thống nước ta. Tóm lại, Tên nhì miếu với phần như thể nhau tuy nhiên từng miếu đều sở hữu bề dày lịch sử vẻ vang, văn hóa truyền thống, tín ngưỡng, phong cách xây dựng Phật giáo, cảnh sắc riêng biệt, ko thể gọi là bạn dạng gốc hoặc bạn dạng sao.

Kiến trúc[sửa | sửa mã nguồn]

Quần thể miếu Hương có tương đối nhiều dự án công trình phong cách xây dựng rải rác rến nhập thung lũng suối Yến. Khu vực đó là miếu Ngoài, thường hay gọi là miếu Trò, tên tự là miếu Thiên Trù (tọa độ: 20°37′5″B 105°44′49″Đ / 20,61806°B 105,74694°Đ). Chùa ở ko xa thẳm bến Trò điểm khách hàng hành hương thơm cút ngược suối Yến kể từ bến Đục nhập miếu thì xuống đò ở đấy nhưng mà lên cỗ. Tam quan tiền miếu được chứa chấp bên trên phụ vương khoảng tầm sảnh rộng lớn lát gạch ốp. Sân loại phụ vương dựng tháp chuông với phụ vương tầng cái. Đây là một trong dự án công trình cổ, hình dáng độc đáo và khác biệt vì như thế lộ nhì đầu hồi tam giác bên trên tầng tối đa. Tháp chuông này nguyên vẹn thủy nằm trong miếu làng mạc Cao Mật, tỉnh HĐ Hà Đông, năm 1980 được dịch chuyển về miếu Hương thực hiện tháp chuông.^[1]

Chùa Chính, tức miếu Trong ko nên là một trong dự án công trình tự tạo nhưng mà là một trong động đá vạn vật thiên nhiên (tọa độ: 20°36′47″B 105°44′4″Đ / 20,61306°B 105,73444°Đ). Tại lối xuống hầm với cổng rộng lớn, trán cổng ghi 4 chữ Hương Tích động môn. Qua cổng là con cái dốc lâu năm, lối cút xây trở thành 120 bậc lát đá. Vách động với năm chữ Hán 南天第一峝 (Nam thiên đệ nhất động) tương khắc năm 1770, là cây viết tích của Tĩnh Đô Vương Trịnh Sâm (1739-1782). Bên cạnh đó động còn tồn tại một vài bia và ganh đua văn tạc bên trên vách đá.

Hội miếu Hương[sửa | sửa mã nguồn]

Mỗi khi đầu năm mới cho tới xuân về, người dân toàn quốc lại nô nức hành hương thơm về với khu đất Phật, nhập cuộc tiệc tùng miếu Hương.

Ngày mồng sáu mon giêng là khai hội. Lễ hội thông thường kéo dãn cho tới hạ tuần mon 3 âm lịch. Vào khi lễ hàng triệu bụt tử nằm trong khác nước ngoài từng tư phương lại nô nức trẩy hội miếu Hương. Hành trình về một miền khu đất Phật - điểm Bồ Tát Quan Thế Âm ứng hiện nay tu hành.^[2]

Đỉnh cao của tiệc tùng là kể từ sau Tết Nguyên Đán cho tới mon Hai âm lịch. Lễ hội miếu Hương nhập phần lễ tiến hành đặc biệt giản dị và đơn giản. Trước ngày phanh hội một ngày, toàn bộ những đền rồng, miếu, đình, miếu đều sương hương thơm ngun ngút.

Ở nhập miếu Trong với lễ thắp hương, bao gồm hương thơm, hoa, đèn, nến, hoa quả trái cây và thức dùng đồ chay. Lúc cúng với nhì tăng ni khoác áo cà tụt xuống đem trang bị lễ chay đàn rồi mới mẻ tiến bộ sử dụng trang bị lễ lên ban thờ. Từ ngày phanh hội cho tới không còn hội, chỉ thỉnh phảng phất mới mẻ với sư ở những miếu bên trên cho tới gõ mõ tụng kinh chừng nửa giờ bên trên những miếu, miếu, đền rồng. Còn lửa hương thì ko khi nào dứt. Về phần lễ với nghiêng theo "thiền". Nhưng ở miếu ngoài lại thờ những vị quật thần thượng đẳng với đầy đủ sắc tố của học thuyết. Đền Cửa Võng là "chân long linh từ” thờ bà chúa Thượng Ngàn, là kẻ quản lý cả vùng rừng núi xung xung quanh với cái brand name là "tì nữ giới tuý Hồng" của quật thần vô thượng. Chùa Bắc Đài, miếu Tuyết Sơn, miếu Cả và đình Quân thờ ngũ hổ và tín ngưỡng cá thần.

Như vậy, phần lễ là toàn thể khối hệ thống tín ngưỡng gần như là là cả một tổng thể tôn giáo ở Việt Nam; với sự sùng bái bất ngờ, với Đạo, với Phật và đối với cả Nho. Trong tiệc tùng với rước lễ và rước văn. Người làng mạc dinh thự kiệu cho tới mái ấm ông biên soạn văn tế, rước bạn dạng văn đi ra đền rồng nhằm công ty tế trịnh trọng hiểu, điều  khiển những cố lão của làng mạc thực hiện lễ tế rước những vị thần làng mạc.

Lễ hội miếu Hương là điểm quy tụ những sinh hoạt văn hóa truyền thống dân tộc bản địa độc đáo và khác biệt như tập bơi thuyền, leo núi và những chiếu hát chèo, hát văn… Vào những ngày tổ chức triển khai tiệc tùng, miếu Hương tấp nập nhập đi ra hàng ngàn thuyền. Nét độc đáo và khác biệt của hội miếu Hương là thú sướng ngồi thuyền vắng vẻ cảnh lạc nhập non tiên cõi Phật.

Các đời trụ trì[sửa | sửa mã nguồn]

• Tổ Trần Đạo Viên Quang Chân Nhân, Thượng Lâm Viện - Tăng Lục Ty Hoà thượng, Viên Giác Tôn giả
• Nguyệt Đường Chân Lý Tổ Sư, Tăng Lục ty Hoà thựơng tự động Như trí Gíac Tuệ tổ sư viên tịch 14/4 năm kỷ hương thơm 1499
• Thiền Trưởng Trần huyền Đạo Thắng Chân Nhân
• Thiền tăng Đạo Nhẫn Chân Nhân
• Cụ Hải Dao, Phạm Đức Thắng, loại dõi của Trần Đạo Viên Quang Chân nhân, nhận lãnh trụ trì năm 1776
• Tổ Hải Viên (1764 - 1810), ngài xuống tóc năm 1775, trụ trì Hương Tích từ thời điểm năm 1789 - 1810
• Tổ Thông Dụng Hiệu An Trụ, mến cường trực ý trung nhân tát
• Maha tụt xuống môn Ngộ Tâm, tam giáo thiền sư, Trực chiến ý trung nhân tát
• Maha tụt xuống môn Đồng Bạch tháp, Thông Lâm ý trung nhân tát
• Maha tụt xuống môn tỳ kheo, Hương Quang tháp, Tâm Trúc - hiệu Minh Thích Hoàng thiền sư
• Maha tụt xuống môn Tiên Quỳnh tháp, pháp danh Thanh hữu, Thích Minh thiền sư
• Tiên kỳ tháp, maha tụt xuống môn, Minh Nhẫn Nhục thiền sư, Thích Thanh Quyết
• Tiêu Quỳnh tháp, maha tụt xuống môn, Trí Thích thiền sư
• Tổ Thích Thanh Tích thiền sư (1881- 1964), trụ trì giai đoạn: 1932 - 1956
• Hoà thượng Thích thanh Chân (1905 - 1989), uỷ viên Hội đồng chứng tỏ, phó quản trị hội đồng trị sự TW GHPGVN, trụ trì giai đoạn: 1956 - 1985
• Hoà Thượng Thích Viên Thành (1950 - 2002), tự động Nguyệt Trí, Chân Tịnh hướng dẫn Tháp, Uỷ viên túc trực HĐTS TW GHPGVN, Phó Ban dạy dỗ tăng ni TW GHPGVN, Phó Ban kể từ thiện TW GHPGVN, Trưởng ban trị sự PG tỉnh Phú Thọ, Phó ban trị sự PG Hà Tây, Trụ trì quy trình 1985 - 2002.
• Thựơng toạ Thích Minh Hiền, (1961), Uỷ viên túc trực HĐTS TW GHPGVN, Phó Ban Văn hoá TW GHPGVN, Phó Ban trị sự trở thành hội Phật giáo Hà Nội Thủ Đô (07/2017-Nay), Trụ trì quy trình 2002 - nay

Chùa Hương nhập văn học[sửa | sửa mã nguồn]

Chùa Hương là mối cung cấp khêu gợi hứng cho tới nhiều kiệt tác ganh đua ca nước ta, nhập số cơ có tiếng nhất có lẽ rằng là bài bác hát thưa "Hương Sơn cảnh quan ca" của Chu Mạnh Trinh, thực hiện kể từ thế kỷ 19, xưa ni đặc biệt được ca ngợi:

Bầu trời, cảnh bụt,

Thú Hương Sơn ham muốn xưa nay ni,

Kìa non non, nước nước, mây mây,

"Đệ nhất động" chất vấn rằng trên đây với phải!

Thỏ thẻ rừng mai chim cúng trái ngược,

Lững lờ khe Yến cá nghe kinh

Thoảng mặt mày tai một giờ đồng hồ chày kình,

Khách tang hải giật thột nhập cơn mơ.

Này suối Giải Oan, này miếu Cửa Võng,

Này am Phật Tích, này động Tuyết Quynh.

Nhác coi lên ai khéo họa hình:

Đá ngũ sắc lộng lẫy như gấm tết.

Thăm thẳm một hầm lồng bóng nguyệt..

Gập ghềnh bao nhiêu lối uốn nắn thang mây

Chừng giang quật còn đợi ai đây,...

và bài bác "Chùa Hương" của Nguyễn Nhược Pháp, thực hiện nhập thế kỷ đôi mươi. Bài này và được tối thiểu 2 nhạc sĩ phổ nhạc là Trần Văn Khê và Trung Đức:

Hôm qua quýt cút miếu hương

Hoa cỏ lờ mờ tương đối sương

Cùng thầy bủ em dậy

Em vấn đầu soi gương

...

Trong bài bác này ngoài các câu thơ nhí nhảnh như bên trên, còn tồn tại nhiều câu miêu tả cảnh Hương quật đặc biệt sinh động: Réo rắt suối đem quanh/Ven bờ ngọn núi xanh/Nhịp cầu xa thẳm nho nhỏ/Cảnh đẹp mắt gần như là tranh/Sau núi oản -gà-xôi/Bao nhiêu là khỉ ngồi/Đến núi con cái voi phục/Thấy đầy đủ cả đầu đuôi/Chùa lấp sau rừng cây/(Thuyền tao cút một ngày)/Lên cửa ngõ miếu em thấy/Hơn một trăm ăn xin...

Tản Đà đặc biệt mến cảnh miếu Hương, ông thực hiện nhiều câu thơ đặc biệt rực rỡ về cảnh và tình ở đây:

Chùa Hương trời điểm lại trời tô

Một hình ảnh tình trải bao nhiêu Thu

Xuân lại xuân cút ko vết vết

Ai về ai ghi nhớ vẫn thơm phức tho.

Nước tuôn ngòi biếc nhập trong vắt vắt

Đá hỏm hầm thâm tối tối mò mẫm.

Chốn ấy ham muốn nghịch tặc còn mỏi gối

Phàm trần không biết, nhắn nhe cho tới.

Ông còn có một bài bác thơ có tiếng về số đặc sản nổi tiếng ở miếu Hương:

Muốn ăn rau xanh sắng miếu Hương

Tiền đò lo ngại tốn, tuyến đường lo ngại xa

Mình cút, tao ở lại nhà

Cái dưa thì khú loại cà thì thâm.

Về văn xuôi, với chữ ký Trẩy hội Chùa Hương của Phạm Quỳnh...

Nữ sĩ Hồ Xuân Hương tương truyền là người sáng tác bài bác thơ vịnh động Hương Tích như sau^[3]:

Bày đặt điều tề ai khéo khéo phòm

Nứt đi ra một lỗ hỏm hòm hom

Người quen thuộc cõi Phật quen thuộc chân xọc

Kẻ kỳ lạ bầu tiên mỏi đôi mắt dòm

Giọt nước thơ mộng rơi thánh thót

Con thuyền vô trạo cúi lom khom

Lâm tuyền quyến cả phồn vinh lại

Rõ khéo Trời già nua cho tới dở dom.

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

Hình ảnh[sửa | sửa mã nguồn]

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

Wikimedia Commons được thêm hình hình họa và phương tiện đi lại truyền đạt về Chùa Hương.